مقدمه
کوهنوردی تنها یک فعالیت ورزشی نیست؛ بلکه یک سبک زندگی، یک تمرین ذهنی و راهی برای بازگشت به ریشههای طبیعی انسان است. برای اینکه تجربهای امنتر و پربازدهتر در کوه داشته باشیم، باید سبک مناسب صعود را بسته به نوع مسیر، سطح مهارت و هدف سفر انتخاب کنیم. در این مطلب 8 روش کوهنوردی اشاره میکنیم که هر کدام ویژگیها، چالشها و جذابیتهای خاص خود را دارند. همچنین به لوازم و ابزار کوهنوردی لازم برای هر سبک نیز میپردازیم. از جمله کفش کوهنوردی، پوتین مناسب، عصا کوهنوردی، پوشاک کوهنوردی استاندارد و دیگر تجهیزات مورد نیاز برای یک صعود حرفهای.

ترکینگ
ترکینگ یا پیادهروی طولانی در مسیرهای مشخص کوهستانی، یکی از پرطرفدارترین روشهای کوهنوردی است. در این سبک کوهنوردان معمولاً چند روز را در مسیرهای طبیعی و جنگلی یا کوهستانی سپری میکنند. این سبک، تلفیقی از ورزش، ماجراجویی و گردشگری است. برای ترکینگ داشتن تجهیزات کامل مانند کولهپشتی سبک، لباس کوهنوردی لایهای، کفش کوهنوردی با انعطاف مناسب و فلاسک کوهنوردی برای حمل مایعات گرم بسیار حیاتی است. همچنین زیرانداز کوه نوردی برای استراحت در توقفگاهها اهمیت زیادی دارد.
صعود آلپاین
در صعود آلپاین، شما با ترکیبی از برف، یخ، صخره و ارتفاع زیاد مواجه هستید. این سبک از کوهنوردی نیاز به مهارت فنی بالا و استفاده از ابزارهایی همچون یخ تبر، کرامپون، طنابهای فنی و کلاه ایمنی دارد. در ارتفاعات بالا، شرایط آب و هوایی میتواند بهشدت تغییر کند. از این رو، پوشاک کوهنوردی شما باید شامل لایههای عایق، بادگیر و ضدآب باشد. انتخاب پوتین کوهنوردی در این روش بسیار حساس است؛ پوتینی که در برابر سرما عایق باشد و انعطافپذیری کافی داشته باشد تا در حرکتهای فنی دچار محدودیت نشوید.
بیواکینگ
یکی از روشهای خاص و منحصربهفرد کوهنوردی که بیشتر مورد علاقهٔ ماجراجویان قرار میگیرد، بیواکینگ (Bivouacking) است. در این روش، شما شب را بدون چادر یا پناهگاه رسمی در ارتفاعات یا در دل کوه سپری میکنید. هدف این سبک، تجربهٔ کاملتری از طبیعت، افزایش سازگاری با شرایط محیطی و خوداتکایی در شرایط کوهستانی است. بیواکینگ معمولاً در شرایطی انجام میشود که برنامهٔ صعود طولانی شده یا نیاز به توقف اضطراری وجود دارد.
البته برخی کوهنوردان حرفهای بیواکینگ را به عنوان بخشی از برنامهٔ صعود برنامهریزی میکنند، نه صرفاً به عنوان راهحلی اضطراری. در بیواکینگ انتخاب مکان مناسب برای خوابیدن از اهمیت بالایی برخوردار است. باید مکانی بدون خطر ریزش سنگ، بهمن یا آبگرفتگی انتخاب شود. داشتن فلاسک کوهنوردی پر از نوشیدنی گرم، وعدهٔ غذایی سبک در ظروف کوهنوردی و یک منبع نور مثل چراغ پیشانی، در بیواکینگ نقش حیاتی دارند. همچنین بهتر است وسایل سبک اما چندمنظورهای همراه داشته باشید تا در مواقع بحرانی بتوانید عملکرد بالایی از آنها بگیرید.
اسکای رانینگ
اسکای رانینگ سبک هیجانانگیزی است که در آن کوهنوردان در مسیرهایی با شیب زیاد و ارتفاع بالای ۲۰۰۰ متر میدوند. این سبک ترکیبی از کوهنوردی و دویدن است و به قدرت بدنی بالا، تمرکز و استقامت نیاز دارد. کفش کوهنوردی سبک و مناسب برای دویدن در سطوح سنگی و ناپایدار، به همراه پوشاک تنفسپذیر، لازمهٔ این سبک است. این روش بیشتر برای افرادی توصیه میشود که سابقه کافی در مسیرهای کوهستانی دارند و با ریسکپذیری بالا سازگار هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب کوله اسکای رانینگ چیست؟ میتواند مفید باشد.
اسکرمبلینگ
اگر به دنبال روشی بین پیادهروی و سنگنوردی هستید، اسکرمبلینگ گزینهٔ خوبی است. در این سبک برای عبور از مسیرهای صخرهای باید از دستان خود برای بالا رفتن استفاده کنید، بدون اینکه نیاز به تجهیزات صخرهنوردی داشته باشید. استفاده از کفش کوهنوردی با چسبندگی بالا، دستکش مقاوم، و در برخی مسیرها عصا کوهنوردی تاشو میتواند راحتی شما را افزایش دهد.

ویافرراتا
ویافرراتا مسیری مجهز به کابلهای فلزی، نردبانها و پلههای ثابت است که امکان صعود فنی ولی ایمن را برای کوهنوردان فراهم میکند. این روش برای کسانی که به دنبال تجربهٔ صعود فنی هستند اما نمیخواهند وارد دنیای پیچیده سنگنوردی شوند، بسیار مناسب است. در این روش استفاده از ابزار ایمنی مانند هارنس، کارابین، دستکش مناسب و کلاه ایمنی ضروری است. اگر از ارتفاع نمیترسید، ویافرراتا میتواند یکی از هیجانانگیزترین ورزش های شما باشد.
صعود اکسپدیشن
صعودهای اکسپدیشن که برای فتح قلههای مرتفع مثل اورست، دنالی یا کی۲ انجام میشود، ترکیبی از تمام مهارتها و تجهیزات حرفهای کوهنوردی را در بر میگیرد. این سبک نیازمند برنامهریزی بلندمدت، تمرینات فنی، تغذیه دقیق و استفاده از تمام ابزار کوهنوردی حرفهای است. بدون تجهیزات کامل مانند کوله پشتی کوهنوردی حرفه ای ارتفاع بالا، لباسهای گرم چندلایه، تجهیزات اکسیژن و کیتهای نجات، ورود به چنین ماجراجوییهایی بسیار خطرناک است.
بولدرینگ
بولدرینگ یا سنگنوردی بدون طناب بر روی تختهسنگهای کوتاه و در مسیرهای مشخص انجام میشود. این سبک بر مهارت، چابکی و قدرت تمرکز دارد. برخلاف دیگر سبکها، در بولدرینگ به تجهیزات کوهنوردی زیاد نیاز نیست، اما زیرانداز مخصوص سقوط (crash pad) برای ایمنی و کفش مخصوص بولدرینگ الزامی است. اگرچه این سبک بیشتر در زمینهای صخرهای کمارتفاع یا سالنهای داخلی انجام میشود، اما بهشدت در بهبود توان فیزیکی شما برای سایر سبکهای کوهنوردی مؤثر است.

جمعبندی
انتخاب روش مناسب برای کوهنوردی بستگی به سطح آمادگی بدنی، مهارت فنی، تجربه، نوع مسیر و اهداف شما دارد. مهم نیست کدام سبک را انتخاب میکنید، چیزی که اهمیت دارد این است که با آمادگی کامل، احترام به طبیعت و استفاده از تجهیزات ایمن و باکیفیت به سراغ کوه بروید. در کوه هیچ چیز مهمتر از ایمنی نیست، و تنها کوهنوردی لذتبخش، کوهنوردیای است که با سلامتی به پایان برسد.